თავდაცვა კიბერბულინგისგან

როგორ დავიცვა თავი კიბერ-ბულინგისგან?

რა უნდა იცოდე?

ინტერნეტი ხელსაყრელი საშუალებაა ბულინგისთვის. „რამდენადაც ინტერნეტში ადამიანის ვინაობის დადგენა რთულია, ზოგჯერ შეიძლება უწყინარმა ბავშვებმაც კი დაიწყონ სხვების ჩაგვრა და დამცირება“, — ნათქვამია ერთ წიგნში, რომელიც კიბერ-უსაფრთხოებას ეხება (CyberSafe).

ვინ შეიძლება აღმოჩნდეს მსხვერპლი?  ხშირ შემთხვევაში 

კიბერ-ბულინგის მსხვერპლი არაკომუნიკაბელური, სხვებისგან განსხვავებული ან დაბალი თვითშეფასების მქონე მოზარდები ხდებიან.

კიბერ-ბულინგს საზიანო შედეგები მოაქვს. მოზარდი, რომელიც კიბერ-ბულინგის მსხვერპლი ხდება, შეიძლება საკუთარ თავში ჩაიკეტოს, დეპრესიაში ჩავარდეს ან, ზოგ შემთხვევაში, თვითმკვლელობამდეც კი მივიდეს.

 

 რა შეგიძლია გააკეთო?

თავდაპირველად ჰკითხე საკუთარ თავს: ნამდვილად ბულინგის მსხვერპლი ვარ? ზოგჯერ ადამიანები თავიანთი სიტყვებით გულს გვტკენენ, თუმცა ამას განზრახ არ აკეთებენ. ამ დროს კარგი იქნება, თუ გავითვალისწინებთ ბიბლიაში ჩაწერილ ბრძნულ რჩევას:

ნუ იჩქარის შენი სული განაწყენებას, რადგან განაწყენება სულელთა უბეში ბუდობს.

კიბერ-ბულინგის დროს მჩაგვრელი ინტერნეტის მეშვეობით შეურაცხყოფას აყენებს, დასცინის ან აშინებს სხვებს.

თუ კიბერ-ბულინგის მსხვერპლი ხარ, გახსოვდეს: შენმა პასუხმა შეიძლება მდგომარეობა დაამძიმოს ან შეამსუბუქოს. გაითვალისწინე ქვემოთ მოცემული რჩევები:

ყურადღებას ნუ მიაქცევ. ნათქვამია: „ვისაც ცოდნა აქვს, თავის სიტყვებს უკვირდება; გამჭრიახი კაცი მშვიდი სულის პატრონია“.

რატომ ღირს ამ რჩევის გათვალისწინება ? : „მჩაგვრელების მთავარი მიზანია, მსხვერპლი მდგომარეობიდან გამოიყვანონ. როცა მსხვერპლი მოთმინებას კარგავს, ის მჩაგვრელისთვის ადვილად სამართავი ხდება“, — წერს ნენსი უილარდი თავის წიგნში (Cyberbullying and Cyberthreats).

დასკვნა: ზოგჯერ იგნორირება საუკეთესო პასუხია

                                                                 

  

თავი შეიკავე სამაგიეროს გადახდისგან. 

„ბოროტის გამკეთებელს სამაგიეროს ნუ გადაუხდით და მლანძღველს ლანძღვით ნუ უპასუხებთ“.

რატომ ღირს ამ რჩევის გათვალისწინება? : „სიბრაზე სისუსტის მაჩვენებელია, რაც მჩაგვრელს უბიძგებს, განაგრძოს მსხვერპლის გაღიზიანება და დამცირება. თუ დამნაშავეს სამაგიეროს გადაუხდი, შეიძლება შენც დანაშაულის თანამონაწილედ ჩაითვალო“, - ნათქვამია კიბერ-უსაფრთხოების შესახებ წიგნში (Cyber-Safe Kids, Cyber-Savvy Teens).

დასკვნა: ცეცხლზე ნავთს ნუ დაასხამ!

იმოქმედე!!! „არ დაგძლიოს ბოროტებამ“ . ბევრი რამის გაკეთება შეგიძლია კიბერ-ხულიგნის შესაჩერებლად ისე, რომ 

მდგომარეობა არ დაამძიმო.

მაგალითად:

• დაბლოკე კიბერ-ხულიგანი, რომელიც წერილებს გიგზავნის.  ნათქვამია: „ინფორმაცია, რომელიც შენამდე ვერ მოაღწევს, ვერც გავნებს“ (Mean Behind the Screen).

• 

  შეინახე ყველა მტკიცებულება, მათ შორის ის წერილებიც, რომლებიც არც კი წაგიკითხავს. აგრესიული შინაარსის წერილები, სწრაფი შეტყობინებები, იმეილები, პოსტები ბლოგებსა თუ სოციალურ ქსელში, ხმოვანი   შეტყობინებები ან ნებისმიერი სხვა სახის შეტყობინება.
• 

  შეაჩერე დამნაშავე! გაუგზავნე წერილი, რომლითაც შენს მტკიცე პოზიციას აჩვენებ; თუმცა ეცადე, ემოციებს არ აჰყვე. წერილი შეიძლება იყოს შემდეგი შინაარსის:

  • „შეწყვიტე შეტყობინებების გამოგზავნა!“
  • „ახლავე წაშალე, რაც დაპოსტე!“
  • „თუ არ შეწყვეტ, სხვა ზომებს მივმართავ!“
• 

  იყავი თავდაჯერებული!ყურადღება შენს  ძლიერ მხარეებზე გაამახვილე და არა სისუსტეებზე. ხილული მჩაგვრელებისა და დამცინავების მსგავსად, კიბერ-ხულიგნებიც სამიზნეებად ისეთ მოზარდებს ირჩევენ, რომლებიც დაუცველები ჩანან.
• დაელაპარაკე უფროსებს. პირველ რიგში ამის შესახებ მოუყევი მშობლებს. კიბერ-ბულინგის შესახებ აგრეთვე შეგიძლია შეატყობინო ვებ-გვერდის ადმინისტრაციას ან აპლიკაციის შემქმნელებს. თუ პრობლემა სერიოზულ სახეს იღებს, შენ და შენმა მშობლებმა ამის შესახებ აცნობეთ სკოლის დირექციას, პოლიციას ან დახმარებისთვის მიმართეთ იურისტს.

დასკვნა: შენ შეგიძლია ზომები მიიღო შეურაცხმყოფელის შესაჩერებლად ან იმ შედეგების ასარიდებლად, რომლებიც 

კიბერ-ბულინგს მოაქვს.

რას ამბობენ შენი თანატოლები?

 „თუ კიბერ-ბულინგის მსხვერპლი ხარ,     დაფიქრდი, ღირს ამ ვებ-გვერდით სარგებლობა? კარგი შედეგები მოაქვს ამას შენთვის თუ პირიქით? შეგიძლია დაბლოკო კიბერ-ხულიგანი? ხშირ შემთხვევაში შესაძლებელია  ზომების მიღება ამ მდგომარეობიდან თავის დასაღწევად“  (ნატალი)

 „თუ კიბერ-ხულიგნების სამიზნე ხარ, უთხარი ამის შესახებ უფროსებს. არ შეგეშინდეს, თუ მშიშარას დაგიძახებენ და სუსტად ჩაგთვლიან. შენ ნამდვილად არ ხარ ასეთი! პირიქით, დიდი გაბედულებაა საჭირო, რომ ამის შესახებ სხვას დაელაპარაკო"  (დარიოსი)

დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად მიმართეთ შემდეგ 

ვებ-გვერდებს:

          https://cybsecgroup.com/ge

          https://citynet.ge/ka/kiber-usafrtxoeba